Blaasontsteking: oorzaak, symptomen en behandeling

Inhoudsopgave

blaasontstekingBlaasontsteking is een kwaal die voor veel ongemak kan zorgen. Wanneer de symptomen echter op tijd worden herkend, is behandeling en genezing gelukkig vrij eenvoudig. Om op tijd actie te kunnen ondernemen, is het uiteraard wel belangrijk dat de eerste signalen herkend worden.

Wat is een blaasontsteking?


Een blaasontsteking is een ontsteking van de blaaswand. Het is een ontsteking die betrekkelijk vaak voorkomt en niet besmettelijk is. Zo’n 1 op de 50 mensen heeft wel eens te maken gehad met blaasontsteking. Overigens wordt deze ontsteking ook wel lage urineweginfectie genoemd. Deze infectie komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen. Vooral zwangere vrouwen krijgen er mee te maken. Tijdens de zwangerschap zijn de symptomen vaak lastiger te herkennen, waardoor de infectie laat wordt opgemerkt. Als mannen last hebben van blaasontsteking is er vaak sprake van een ontsteking van de prostaat. Ook kinderen kunnen last hebben van lage urineweginfectie. Vaak wordt deze veroorzaakt door een afwijking van de urinewegen.

Symptomen van blaasontsteking

Een eerste duidelijk symptoom van blaasontsteking is vaak een brandende pijn tijdens het plassen. Ook aandrang voelen terwijl er geen sprake is van een volle blaas komt veel voor. Men heeft hoge nood, maar wanneer men op het toilet zit komt er weinig of geen urine. Er zijn echter ook andere symptomen, die niet altijd direct met blaasontsteking worden geassocieerd. De urine kan door de infectie bijvoorbeeld troebel worden. Soms ruikt de urine ook sterker dan normaal. Ook een zeurende pijn in de onderrug of laag in de buik kan een teken zijn van een lage urineweginfectie. In sommige gevallen zit er ook bloed in de urine. Zelf misselijkheid of braken kan een symptoom zijn van een blaasontsteking. Door die variatie aan klachten kan het lastig zijn om een dergelijke ontsteking te herkennen.

Veroorzaker blaasontsteking

Een van de belangrijkste oorzaken van een lage urineweginfectie is een bacterie. In de darmen zit een bacterie met de naam Escherichia coli (kortweg e.coli). In de darmen kan deze bacterie geen kwaad, maar in de blaas wel. Besmetting komt vaak doordat de bacterie vanuit de anus, via de plasbuis, de blaas binnenkomt. Zo gauw de bacterie in de blaas is, hecht deze zich aan de wand van de blaas. Daar ontstaat dan een ontsteking. De hierboven genoemde symptomen zijn daarvan het gevolg. Er zijn ook andere bacteriën die een dergelijke ontsteking kunnen veroorzaken. Dit gebeurt echter minder frequent.

Oorzaken van lage urineweginfectie

Er zijn een aantal oorzaken die de kans op het krijgen van de e.coli bacterie in de blaas vergroten. Ten eerste is dat het dragen van kleding en ondergoed die te strak zit en/of gemaakt is van synthetisch materiaal. Onder de kleding wordt het dan broeierig. Die warmte is aantrekkelijk voor schimmels en bacteriën. Ook verkeerd afvegen na het toiletbezoek vergroot de kans op blaasontsteking. Wanneer men zich van achteren naar voren afveegt, worden de bacteriën uit de darmen richting blaas geveegd. Er is dan dus een grotere kans op ontstekingen. Een derde oorzaak van een lage urineweginfectie is seks. Vooral vrouwen hebben hier snel last van. Tijdens de seks vergroot de beweging de kans dat bacteriën bij de blaas terecht komen. Doordat de urinewegen van de vrouw korter zijn dan die van de man, hebben vrouwen over het algemeen meer kans op ontsteking van de blaas.

Minder vaak voorkomende oorzaken

Naast bovengenoemde oorzaken zijn er nog andere oorzaken voor een blaasontsteking. Zo kunnen blaasstenen veel leed veroorzaken. Dit is gruis dat in de blaas achterblijft en daardoor kan zorgen voor opstoppingen. Wanneer er hierdoor restjes urine achterblijven, vormen deze restjes een ideale voedingsbodem voor bacteriën. Dit geldt ook wanneer er sprake is van te weinig drinken. Wanneer de blaas niet frequent genoeg en volledig geleegd wordt, blijft de urine te lang in de blaas zitten. Zo wordt een ideaal klimaat voor bacteriën gecreëerd. Ook hormonale schommelingen in het lichaam kunnen de kans op een urineweginfectie vergroten. Niet alleen tijdens een zwangerschap, maar ook tijdens de overgang kunnen vrouwen hierdoor vaker last hebben van deze aandoening. Ook plaatsing van een spiraaltje (met of zonder hormonen) kan de klacht doen toenemen. Wanneer de organen geïrriteerd raken door het lichaamsvreemde voorwerp, vergroot dit het risico op ontstekingen.

Medische aandoeningen als oorzaak blaasontsteking

In sommige gevallen is blaasontsteking slechts een symptoom van een achterliggend probleem. Mannen die regelmatig last hebben van deze kwalen, hebben vaak ook prostaatklachten. Een vergrote prostaat kan het urineren bemoeilijken, met alle gevolgen van dien. Ook bij vrouwen kan een medische aandoening een oorzaak zijn van de klachten. Door een blaasverzakking kan het volledig leeg plassen van de blaas bemoeilijkt worden. In de achterblijvende restjes urine kunnen bacteriën goed groeien. Een derde achterliggende medische aandoening kan suikerziekte zijn. Te veel suikers in de urine kunnen een ideale voedingsbodem vormen voor bacteriën. Is er sprake van een achterliggende medische aandoening? Dan is het belangrijk om hierop actie te ondernemen. Het richten op het verhelpen van de blaasontsteking zal het achterliggende probleem namelijk niet wegnemen.

Behandeling van blaasontsteking

Vermoedt men een blaasontsteking? Dan is het aan te raden om urine in te leveren bij de huisarts. De meeste huisartsen hebben hier speciale urinepotjes voor, maar het is ook mogelijk om hiervoor een goed schoongemaakte glazen potje met deksel voor te gebruiken. Het heeft de voorkeur om ochtendurine op te vangen. Deze urine is namelijk het sterkst geconcentreerd en heeft langdurig in de blaas gezeten. Het opmerken van schadelijke bacteriën wordt hierdoor vergemakkelijkt. De huisarts kan met een eenvoudige test vaststellen of er daadwerkelijk sprake is van een lage urineweginfectie. Daarnaast zal hij of zij vragen naar de exacte klachten. Op basis van de ernst van de infectie zal daarna het behandelplan vastgesteld worden.

Antibiotica bij blaasontsteking

Constateert de huisarts dat er inderdaad sprake is van een ontsteking van de blaas? In de meeste gevallen zal er dan een antibioticum voorgeschreven worden. Antibiotica wordt gebruikt om bacteriële infecties te bestrijden. Hoe lang de antibiotica geslikt moet worden hangt af van de soort, de dosis en de klachten. Normaal gesproken treedt er binnen enkele dagen verbetering op, maar moet de medicatie nog wel een aantal dagen lager geslikt worden. Enkele dagen na afronding van de kuur kan er nogmaals ochtendurine gecontroleerd worden. Zijn er toch nog schadelijke bacteriën te vinden? Dan kan de huisarts besluiten om de kuur nog wat langer voort te zetten of om een ander antibioticum te proberen. Blijven de klachten bestaan, of is er sprake van regelmatig terugkerende blaasontsteking? Dan zal de huisarts vaak doorverwijzen naar een specialist. Een uroloog neemt het onderzoek en behandeling dan verder op zich. Daarbij zal onder meer gecontroleerd worden of er sprake is van afwijkingen die de kans op infectie vergroten.

Zelf doen tegen blaasontsteking

Het is belangrijk om op tijd actie te ondernemen bij klachten die wijzen op blaasontsteking. Een verwaarloosde blaasontsteking kan namelijk leiden tot andere infecties, zoals een urineweginfectie. Zwangere vrouwen lopen een vergroot risico op een dergelijke infectie, omdat bij hen de symptomen van blaasontsteking niet altijd even duidelijk zijn. Vermoed men een (beginnende) blaasontsteking, bij kind of volwassene? Dan zijn er een aantal zaken die men zelf kan doen om de klachten te verminderen of te voorkomen:

  • Ga op tijd naar het toilet. Dit betekent dat je bij lichte aandrang al gaat plassen en niet wacht tot er sprake is van zeer sterke aandrang. Het is namelijk belangrijk dat de urine niet te lang in de blaas blijft;
  • Drink voldoende. Dit zorgt ervoor dat de aanmaak van urine blijft doorlopen en dat men regelmatig aandrang voelt. Voor volwassenen wordt een hoeveelheid van zo’n 2 tot 2,5 liter vocht per dag aangeraden;
  • Zorg voor een goede hygiëne. Dit zit in kleine zaken: verschoon ondergoed op tijd, douche regelmatig en was je handen na ieder toiletbezoek. Dergelijke kleine gedragingen verlagen het risico op verkeerde bacteriën in de blaas aanzienlijk;
  • Bezoek het toilet voorafgaand aan het vrijen en plas ook na het vrijen goed uit. Eventuele bacteriën worden hierdoor zoveel mogelijk direct weer uitgeplast;
  • Een verhoogde zuurgraad in de blaas kan ervoor zorgen dat het klimaat voor schadelijke bacteriën minder gunstig wordt. Water drinken met citroensap kan een goed alternatief zijn. Ook cranberry’s lijken in sommige gevallen soelaas te bieden.

Let er wel op dat dergelijke natuurlijke middelen geen een-op-een vervanging zijn van een doktersbezoek. Is er sprake van klachten die wijzen op een blaasontsteking? Wacht dan niet te lang en laat de urine controleren.