Oxycodon is een sterk pijnstillend middel dat behoort tot de opioïden. Opioïden zijn sterke pijnstillers die min of meer dezelfde werking hebben als morfine. Dat betekent dus dat deze geneesmiddelen afgeleid zijn van de stof opium.
Oxycodon wordt in Nederland verkocht onder de namen Oxycodon, Oxycontin en OxyNorm. Oxycodon en Oxycontin zijn ook verkrijgbaar als tablet met gereguleerde afgifte. OxyNorm wordt voorgeschreven als capsule, drank, dispergeerbare tablet en injectievloeistof. Oxycodon is enkel op recept van een arts verkrijgbaar.
De geschiedenis van oxycodon
In 1916 werd voor het eerst oxycodon gesynthetiseerd, in een laboratorium in Duitsland. De onderzoekers waren op zoek naar een veilig alternatief voor heroïne: in die tijd werd heroïne door artsen namelijk veelvuldig gebruikt als pijnstiller. Gedurende de jaren 20 en 30 werd oxycodon veelvuldig gebruikt als pijnstiller, ook tijdens de Tweede Wereldoorlog.
In 1995 bracht het bedrijf Purdue Pharma een oxycodon-houdende pijnstiller op de markt: OxyContin. OxyContin wordt tot op heden nog steeds voorgeschreven. OxyContin werd in de markt gezet als een effectieve en veilige pijnstiller. Hiermee werd OxyContin een van de meest voorgeschreven pijnstillers in de Verenigde Staten.
Waarvoor wordt oxycodon gebruikt?
Oxycodon wordt over het algemeen gebruikt bij de behandeling van (chronische) ernstige pijn. Hierbij hoort ook ernstige pijn na een operatie. De pijn moet zo ernstig zijn, dat deze het gebruik van oxycodon vereist. Oxycodon is namelijk een sterk werkend middel. Denk dan aan pijn bij kanker, een terminale aandoening of bij extreem ernstige chronische pijnen, waarbij geen andere pijnstiller verlichting biedt. Omdat oxycodon een verslavende werking heeft, wordt er zeer voorzichtig mee omgesprongen bij chronisch gebruik.
De voordelen & nadelen van oxycodon
Oxycodon is een zeer effectieve pijnstiller. Voor sommige situaties en aandoeningen zijn sterk werkende opioïden de beste optie voor pijnbestrijding. Ook bij kortdurende post-operatieve pijn wordt oxycodon al vele jaren met veel succes gebruikt.
Helaas heeft oxycodon wel vele nadelen. Alcohol drinken met dit middel is niet verstandig. Oxycodon heeft veel interacties met andere geneesmiddelen, zoals anti-epileptica, antidepressiva, andere pijnstillers en benzodiazepinen.
Oxycodon passeert de placenta en is dus niet veilig om te gebruiken tijdens de zwangerschap, tenzij het gebruik plaatsvindt op strikte indicatie van de arts. Het wordt ontraden borstvoeding te geven wanneer een vrouw oxycodon gebruikt.
Ook is het niet verstandig om oxycodon te gebruiken bij bepaalde aandoeningen. Denk dan aan chronische obstipatie, darmblokkades, longaandoeningen zoals astma of COPD, hersentrauma, leveraandoeningen en een delirium tremens.
Oxycodon kan leiden tot vermoeidheid en een afgenomen reactievermogen. Autorijden en het besturen van machines is dus niet verstandig wanneer deze effecten waargenomen worden.
Hiernaast is er een groot risico op verslaving. De kans op gewenning (hogere doseringen nodig hebben voor hetzelfde effect) is groot. Ook is de kans op overdosering aanwezig bij dit middel. Dit is ook de reden dat artsen terughoudend zijn met het voorschrijven van oxycodon bij chronische pijnklachten.
Bijwerkingen van oxycodon
Oxycodon kent veel bijwerkingen. De meeste patiënten krijgen last van obstipatie en vermoeidheid. De arts zal vaak ook preventief een laxeermiddel voorschrijven. Ook kan een patiënt last krijgen van misselijkheid, braken, jeuk en sufheid. Zeldzamere bijwerkingen zijn onder andere slechte leverwaarden, allergische reactie, gedragsveranderingen en ademhalingsdepressie. Deze bijwerkingen komen zelden voor en vooral bij hoge doseringen. Bij het gebruik van hoge doseringen is overdosering waargenomen.
