Polycythemia vera is een zeldzame bloedaandoening die wordt gekenmerkt door een overproductie van rode bloedcellen. Hierdoor wordt de bloedstroom belemmerd en de patiënt kan verschillende complicaties ondervinden. In dit artikel bekijken we de oorzaken, symptomen en behandeling van polycythemia vera.
Wat is polycythemia vera?
Polycythemia vera (PV) is een bloedaandoening die begint in het beenmerg, waar alle bloedcellen worden aangemaakt. In gezonde personen helpt het lichaam bij het produceren van de juiste hoeveelheid bloedcomponenten die nodig zijn om de normale functies uit te voeren. Bij personen met PV is er echter een overmatige productie van bloedcellen, voornamelijk rode bloedcellen (erytrocyten), waardoor de viscositeit van het bloed toeneemt en de bloedstroom wordt belemmerd.
Oorzaken van polycythemia vera
De exacte oorzaak van PV is onbekend. Echter, onderzoekers hebben aangetoond dat veranderingen in het DNA (mutaties) in sommige gevallen verantwoordelijk zijn voor deze aandoening. Deze mutaties kunnen zich spontaan voordoen of worden overgedragen van ouders op kinderen.
Andere risicofactoren voor PV zijn onder meer:
– Leeftijd (type 60 of ouder)
– Mannen hebben meer kans dan vrouwen
– Roken
– Blootstelling aan benzeen of andere chemicaliën
– Familiegeschiedenis van PV
Symptomen van polycythemia vera
PV is een progressieve aandoening die jaren kan duren voordat de symptomen zichtbaar worden. De symptomen van PV variëren van persoon tot persoon en kunnen langzaam evolueren. Enkele veelvoorkomende symptomen zijn:
– Vermoeidheid
– Kortademigheid
– Hoofdpijn
– Duizeligheid
– Wazig zien
– Tintelingen of gevoelloosheid in de handen en voeten
– Bloedneuzen of bloedend tandvlees
– Huiduitslag
Diagnose van polycythemia vera
De diagnose van PV is gebaseerd op een combinatie van verschillende tests, waaronder:
– Volledig bloedbeeld (CBC) test: deze test meet de hoeveelheid rode bloedcellen, witte bloedcellen en bloedplaatjes in het bloed.
– Bloedonderzoek: met bloedonderzoek kan worden vastgesteld of de hoeveelheden van bepaalde bloedstollingsfactoren afwijken van normale waarden.
– Beenmergbiopsie: deze test meet de hoeveelheid bloedcellen in het beenmerg.
Behandeling van polycythemia vera
Hoewel er momenteel geen genezing voor PV bekend is, kan de behandeling gericht zijn op:
– Verlagen van het aantal rode bloedcellen: dit kan worden bereikt door het bewust verlagen van hemoglobinegehaltes in het bloed door aderlating, waardoor tekorten aan ijzer ontstaan. Door de feitelijke afname van hemoglobine daalt de bloeddruk. Daarnaast hoef je minder hard te werken, hierbij kan een hartinfarct worden voorkomen.
– Verminderen van complicaties: dit wordt bereikt door het verminderen van de viscositeit van het bloed, het verminderen van het risico op bloedklonteringen en het verbeteren van de bloedcirculatie.
– Symptomatische behandeling: dit kan worden gedaan om de symptomen die gepaard gaan met PV te verlichten.
Veelgestelde vragen
Hieronder volgen enkele veelgestelde vragen over polycythemia vera.
1. Is polycythemia vera levensbedreigend?
Ja, polycythemia vera kan levensbedreigend zijn. Vooral als het niet vroeg genoeg wordt gediagnosticeerd en behandeld. PV kan leiden tot verschillende complicaties, waaronder beroertes, hartaanvallen of longembolieën.
2. Hoe vaak komt polycythemia vera voor?
Polycythemia vera is een zeldzame aandoening. Elk jaar worden ongeveer 2-3 mensen per 100.000 voor het eerst gediagnosticeerd met deze ziekte.
3. Moet ik mijn dieet veranderen als ik PV heb?
Ja, een gezond dieet kan helpen om de complicaties van PV te verminderen. In het bijzonder wordt aanbevolen om een dieet met weinig vet te volgen en voldoende water te drinken om de viscositeit van het bloed te verminderen.
4. Hoe lang duurt de behandeling van polycythemia vera?
De behandeling van polycythemia vera is afhankelijk van verschillende factoren, waaronder de ernst van de symptomen en complicaties. Hoewel er geen genezing bekend is, kan PV behandeld worden door bloedverdunners om de risico’s van bloedklonteringen te verminderen en door periodieke aderlating om het aantal rode bloedcellen te verminderen.
5. Kan polycythemia vera terugkomen?
Ja, hoewel de behandeling van PV symptomen kan verlichten en complicaties kan verminderen, is de kans groot dat deze aandoening terugkeert en een terugkerend probleem wordt. Het is daarom belangrijk om regelmatig controle te houden op deze aandoening en op te letten voor mogelijke symptomen.
