Kardemom is een opvallend kruid met een intense smaak en verfrissende aroma’s. Het helpt bij onder andere maagklachten, bevordert de spijsvertering en zorgt voor een frisse adem. Kardemom heeft een prikkelende, zoetige geur en proeft naar citrusfruit, bergamot en een hint van bloemen en eucalyptus. Mensen noemen het ook wel de koning van de specerijen. Kardemom vindt zijn oorsprong in het zuiden van India. Omdat de smaak karakteristiek en uitgesproken is, is een juiste dosering belangrijk. Het is een heerlijk kruid om bijvoorbeeld in thee of stoofgerechten te verwerken.
Wat is kardemom en hoe kun je het gebruiken?
Kardemompeulen of -vruchten groeien aan planten die zo’n 5 meter hoog worden en lange, varenachtige bladeren hebben van ongeveer 65 centimeter. Ze hebben wit-groene bloemen met een roze-paarse lip. Zolang de zaadjes in de kardemompeul zitten, houden ze goed hun smaak. Als je de peulen kneust, ontluikt deze en geeft de kardemom een betoverend aroma af. De peulen zelf eet je niet op. Kardemom komt veel voor in kruidenmengsels voor bijvoorbeeld curries en geurige gerechten. Voor zoete spijzen, zoals taarten of koekjes, is het lekker om de zaadjes te roosteren en fijn te malen in een vijzel. In India is kardemom daarnaast een onmisbare smaak in de kruidige chai thee.
Verschillende soorten kardemom
De ‘gewone’ kardemom die we het beste kennen, heet ook wel groene kardemom. Het zijn groene peulen met donkere zaadjes. Het zijn deze zaadjes die voor de smaak zorgen. Daarnaast zit er een zwarte versie van kardemom in de gemberfamilie. Die kan per land als India of China nog weer verschillend zijn. Zwarte kardemom heeft een frisse, maar ook rokerige smaak. In Indonesië kent men bovendien nog Java kardemom. Als we in Nederland over kardemom spreken, bedoelen we over het algemeen de groene variant. De smaken van de andere soorten zijn niet echt met die van de groene peulen te vergelijken.
Een gezonde werking
Kardemom staat bekend als een specerij met een gezonde werking op je lichaam. Zo zitten er veel mineralen in en bevat het bovendien veel ijzer. Kardemom bevordert de spijvertering en helpt daarmee ook bij misselijkheid en een opgeblazen gevoel. Daarnaast zegt men dat het een ontsmettende werking heeft en het ophoesten van slijm kan vergemakkelijken. Kardemom verfrist ook je mond en zorgt voor een betere adem. In sommige landen kauwen ze zelfs op de peulen. Het zou eveneens een gunstige werking hebben op je tandvlees. Om extra van de gezondheidsvoordelen van kardemom te profiteren, is het tevens verkrijgbaar in bijvoorbeeld capsules.
Kardemom in dranken
Kardemom is heerlijk in warme dranken. Zo kan het je koffie of chocolademelk meer pit geven en is het een lekkere smaakmaker voor thee. Zo kun je het bijvoorbeeld simpelweg mengen wat gember en andere kruiden, zoals tijm of rozemarijn. Ook combineert het prachtig met bijvoorbeeld citroengras, kaneel en kurkuma. In de traditionele chai thee vindt je kardemom veelal in een melange met gember, kaneel, zwarte peper en kruidnagel. Er zijn vele variaties van deze thee met kruiden en specerijen te maken. In India drinken ze chai met melk en suiker. Dat zijn we in Nederland iets minder gewend. Veel mensen drinken de thee bij ons ook puur.
Kardemom in zoete gerechten
Kardemom is onder andere een bekend bestanddeel van koek- en speculaaskruiden. Fijngemalen in koekjes of cakes smaakt het lekker fris in combinatie met onder andere sinaasappel-, mandarijn- of limoensmaken. Maar het is ook heerlijk in koekjes met rozijnen of noten. In taarten combineert deze veelzijdige specerij uitstekend met chocola en mokka, maar ook in vlaaien met bijvoorbeeld ananas of peer. Daarnaast kan een vleugje kardemom een verrassende twist geven aan desserts, zoals een fruitsalade, yoghurt of ijs.
Kardemom in hartige gerechten
Kardemom tref je veel aan in kruiden- en specerijenmengels voor curries. Zo vind je het terug in melanges als Garam Masala, Madras of Vadouvan. Het mixt dan ook goed met andere specerijen en kruiden zoals koriander, saffraan, komijn, chili, kruidnagel of karwijzaad. Of wat dacht je van een gerecht met kip, kerrie, ananas en rozijnen? Kardemom smaakt ook altijd goed samen met gember. Voor nog meer smaak aan je gerecht, kun je de gekneusde peulen meekoken met de rijst. Kardemom geeft eveneens een smakelijke toevoeging aan soepen van bijvoorbeeld pompoen, wortel of zoete aardappel. De mogelijkheden om te variëren zijn eindeloos.
Veelzijdig Kardemom
Kardemom is goed te verwerken in zowel zoete als hartige dranken, gerechten en desserts. Toch heeft het ook een uitgesproken en karakteristieke smaak, die niet overal bij past. Je moet deze specerij even leren kennen om hem daarna in onuitputtelijk veel combinaties te kunnen gebruiken. Wist je dat kardemom bovendien bekend staat als afrodisiacum? Het zou sensuele gevoelens oproepen en je meer opgewonden maken. Kardemom verfrist je en verwarmt je eigenlijk tegelijkertijd. Etherische olie van kardemom is afkomstig van nog net niet rijpe vruchten. Als olie kun je kardemom gebruiken voor aromatherapie, maar je kunt het bijvoorbeeld ook aantreffen in parfums of likeur.
