Fibromyalgie symptomen & behandeling

Inhoudsopgave

“Iedereen is wel eens moe” en “iedereen heeft wel eens pijn”. Dit zijn uitspraken die patiënten met fibromyalgie ongetwijfeld wel eens gehoord hebben. Dat is natuurlijk erg onprettig, want fibromyalgie is iets anders dan zomaar een keertje pijn hebben en moe zijn. Wat is houdt  deze aandoening precies in? Waar heb je last van? Hoe wordt de diagnose gesteld? Bij wie komt het voor? Hoe ontstaat het? Hoe verloopt het? Is er iets aan te doen? Lees het in dit artikel.

Wat is fibromyalgie?


Fibromyalgie valt onder de reumatische aandoeningen. Een andere naam  is weke delen reuma. Onder weke delen worden spieren en bindweefsel verstaan. Dat zijn precies de lichaamsdelen waar je bij fibromyalgie last van hebt. Maar daar blijft het helaas meestal niet bij: patiënten met fibromyalgie hebben vaak veel verschillende klachten.

Fibromyalgie is een niet zo bekende en vaak onbegrepen ziekte. Dit komt omdat er bij bloedonderzoek of röntgenfoto’s of scans niks gevonden kan worden. Dit onbegrip komt niet alleen vanuit artsen, maar veelal ook vanuit de eigen omgeving. Onbegrip is natuurlijk erg vervelend. Vaak komt het voort uit te weinig kennis van het ziektebeeld.

Fibromyalgie symptomen

fibromyalgie symptomenBij fibromyalgie heb je vaak last van meerdere klachten. Pijn en chronische vermoeidheid staan meestal op de voorgrond. De klachten zijn vaak wisselend van aard. De ene dag heb je meer klachten dan de andere dag. En de ene dag heb je meer last van vermoeidheid en de andere dag heb je meer last van pijn.

Naast pijn en vermoeidheid hebben patiënten met fibromyalgie vaak last van stijfheid van de spieren en gewrichten. Deze stijfheid staat vooral ’s ochtends op de voorgrond. Bovendien hebben fibromyalgie patiënten vaak last van krachtverlies. Dit wordt bijvoorbeeld gemerkt bij het optillen van een zware boodschappentas. Een andere vaak voorkomende klacht is niet goed kunnen slapen. Patiënten worden vaak vroeg of vaak wakker door pijn of kunnen überhaupt niet goed in slaap vallen. Daarnaast komen er vaak stemmingsklachten voor. Dit kunnen depressieve gevoelens zijn, maar het kan ook inhouden dat je je niet goed kunt concentreren. Ook hebben veel mensen met fibromyalgie last van darmklachten, bijvoorbeeld een prikkelbare darm. Sommige mensen kunnen niet goed tegen veranderingen van het weer, zoals wisselende temperaturen. Fibromyalgie bezorgt je veel pijn, maar het richt gelukkig geen schade aan het lichaam aan, zoals reumatoïde artritis bijvoorbeeld wel doet.

Hoe wordt de diagnose gesteld?

Fibromyalgie wordt gekenmerkt door vage klachten. Hierdoor duurt het vaak lang voordat de diagnose gesteld wordt. Zoals eerder gezegd, zijn er geen afwijkingen te vinden in het bloed of op scans

of foto’s. De diagnose wordt gesteld door een reumatoloog. Dit gebeurt met behulp van de zogenaamde tenderpoints. Patiënten met fibromyalgie hebben vaak last van een aantal van de 18 geformuleerde tenderpoints. Dit houdt in dat het pijn doet als er op gedrukt wordt. Deze tenderpoints zijn zowel aan de voor- en achterkant als aan de linker- en rechterkant van het lichaam aanwezig. Als iemand fibromyalgie heeft, heeft hij last van tenderpoints boven en onder de taille en aan de linker- en rechterkant van het lichaam. Daarnaast moet je al een flinke tijd, minimaal drie maanden, klachten hebben. De reumatoloog zal verschillende scorelijsten bij je afnemen om te kijken hoe het gaat met de pijn.

Bij wie komt het voor?

Fibromyalgie kan bij iedereen en op elke leeftijd ontstaan. De diagnose wordt wel vaker gesteld bij jonge vrouwen, van twintig tot veertig jaar. Ongeveer 2% van de volwassenen in Nederland hebben er last van. De klachten zijn erg wisselend van aard en kunnen erg verschillen tussen mensen. De mate waarin je er last van hebt, kan dus voor verschillende mensen anders zijn.

Hoe ontstaat fibromyalgie?

fibromyalgie

Het is nog onbekend hoe fibromyalgie ontstaat. Deze onbekendheid is ook een oorzaak van het onbegrip. Er zijn bij mensen met fibromyalgie geen afwijkingen te vinden in de spieren en weke delen

, maar ze hebben er wel last van. Er zijn verschillende theorieën die het ontstaan van fibromyalgie proberen te verklaren.

Een van deze theorieën is dat de aansturing vanuit de hersenen naar de spieren niet goed verloopt. De hersenen zorgen er samen met hormoonklieren voor dat de spieren goed worden aangestuurd. Als hier iets mis in gaat, zou dit tot klachten kunnen leiden. Het kan echter ook zijn dat het hebben van klachten tot een verkeerde aansturing leidt. Wat oorzaak en gevolg is, is nog onbekend.

Een tweede theorie hangt samen met prikkels. Dit gaat zowel om de selectie als verwerking van prikkels. Het zou kunnen dat mensen met fibromyalgie prikkels anders selecteren en verwerken dan mensen zonder fibromyalgie. Normale prikkels zouden hierdoor pijnlijk kunnen worden.

Daarnaast zijn er theorieën over een verstoorde balans van de bacteriën in de darm of een bacteriële besmetting door een teek (de Ziekte van Lyme). Andere theorieën stellen dat het hebben doorgemaakt van een virusinfectie, zoals de Ziekte van Pfeiffer een risicofactor is. Er zijn ook theorieën over een tekort aan vitamine D of coënzym Q10 (een stofje dat belangrijk is voor het produceren van energie). Ook zou het hebben van familieleden met reuma of het hebben van langdurige stress het risico op fibromyalgie verhogen.

Helaas zijn dit alleen nog maar theorieën en is het nog niet met zekerheid te zeggen hoe fibromyalgie ontstaat.

Hoe verloopt fibromyalgie?

Het beloop van fibromyalgie is erg wisselend. Het verschilt niet alleen tussen personen, maar ook binnen één persoon. De ene dag gaat het een stuk beter dan de andere dag. Dit kan het bijvoorbeeld lastig maken om te werken of te studeren. Omdat het traject waarin de diagnose wordt gesteld vaak lang kan duren, kan het soms lastig uit te leggen zijn waarom werken niet lukt. Zeker als de diagnose nog niet gesteld is, kan dit tot onbegrip leiden.

Omdat het beloop zo verschillend is, is het ook lastig om te voorspellen hoe het beloop bij een individuele persoon met fibromyalgie zal zijn. Vaak houden mensen wel langdurig klachten, maar bij een groot deel van de patiënten nemen de klachten na een tijdje gelukkig wel wat af. Fibromyalgie gaat helaas niet vanzelf over.

Wat is de behandeling?

Fibromyalgie is helaas niet te genezen, maar er zijn wel behandelingen mogelijk om de klachten te verminderen. Er kunnen bijvoorbeeld pijnstillers geslikt worden om minder last te hebben van je klachten. Overleg dit wel eerst met je arts. De meest gebruikte pijnstiller is paracetamol. Daarnaast kunnen er NSAID (ontstekingsremmende pijnstillers zoals Naproxen) of tramadol (een opiaat) worden gebruikt, maar dit zijn sterkere pijnstillers met meer bijwerkingen. Het is dus belangrijk om het gebruik van pijnstillers met je arts te overleggen.

Een speciaal middel dat bij fibromyalgie wordt gebruikt bij pijn is amitriptyline. Dit medicijn komt uit de psychiatrie en wordt meestal gebruikt tegen depressies. Het helpt ook bij fibromyalgie tegen de pijn. Daarnaast heeft het ook een effect op slaapproblemen. Het duurt vaak wel een tijdje voordat het werkt, zo’n twee tot vier weken. Bovendien kan je suf worden van het medicijn, wat niet handig kan zijn als je al last hebt van vermoeidheid. Overleg dit goed met je arts.

Naast pijnstillers helpt bewegen vaak ook tegen de pijnklachten. Omdat het vaak lastig is om met pijn te gaan bewegen, is het verstandig om dit onder begeleiding te doen. Een fysiotherapeut kan goed helpen om op het juiste niveau en met de juiste intensiteit te bewegen. Onder beweging kunnen bepaalde oefeningen vallen, maar bijvoorbeeld ook fietsen, wandelen of zwemmen. Samen met de fysiotherapeut kijk je wat het meest geschikt is voor je.

Als je problemen hebt met slapen, kan de arts hierbij helpen door (kortdurend) slaapmedicatie voor te schrijven. Dit zijn benzodiazepinen. Het is wel belangrijk om dit zo kort mogelijk te gebruiken, omdat je lichaam er erg snel aan gewend raakt. Bovendien kan je er ook suf van worden.

Omdat de diagnose van deze aandoening en het dagelijks hebben van pijn niet niks is, kan het prettig zijn om met een psycholoog te praten. Hier kan je je ei kwijt, maar hij kan je ook helpen om goed met de pijn om te leren gaan. Ook kan er contact met lotgenoten plaatsvinden. Dit kan fijn zijn omdat je hierbij begrip van elkaar kunt krijgen en ervaringen met elkaar kunt delen.

Als dit allemaal niet goed werkt, kan er een revalidatietraject worden gestart. Dit is een intensieve behandeling waarbij vaak verschillende disciplines, zoals artsen, fysiotherapeuten en psychologen samenwerken. Ook zo’n intensief revalidatietraject kan fibromyalgie helaas niet genezen. Wel kan je er leren om goed met de klachten om te gaan en wanneer je het beste wat gas terug kunt nemen. Hierdoor voelen mensen zich vaak fitter na een revalidatietraject.

Sommige mensen met fibromyalgie proberen alternatieve geneeswijzen. Dit kan bij een deel van de mensen een positief effect hebben. Overleg dit wel altijd eerst met je arts. Sommige alternatieve geneeswijzen, zoals kruiden, gaan bijvoorbeeld niet goed samen met medicatie. Houd er daarnaast rekening mee dat alternatieve geneeskunde vaak niet wordt vergoed door je zorgverzekeraar. Het is de moeite waard om dit van tevoren uit te zoeken. Ook proberen sommige mensen met fibromyalgie aanpassingen te maken in hun dieet. Overleg altijd met je arts of diëtist of deze aanpassingen ook voor jou verstandig zijn.

Fibromyalgie: een vervelende onzichtbare ziekte

Er kan geconcludeerd worden dat fibromyalgie een hele vervelende ziekte is, zeker door het onzichtbare aspect. Mensen met fibromyalgie hebben last van pijn en vermoeidheid, maar ook slaapproblemen, stijfheid, stemmingsklachten en darmklachten. Iedereen kan het krijgen, maar het wordt wel meer bij vrouwen gezien. Omdat er niks aan mensen met fibromyalgie te zien is, wordt er gedacht dat er niks aan de hand is. Dit kan tot veel onbegrip leiden. Het is nog onbekend hoe fibromyalgie ontstaat. Het is dan ook helaas (nog) niet te genezen. Wel zijn er behandelingen voorhanden die de klachten kunnen verminderen. Het is belangrijk om hier altijd met je arts over te praten.

Hopelijk wordt er binnenkort meer duidelijk over de ontstaan van fibromyalgie, waardoor er in de (nabije) toekomst genezing mogelijk zal zijn.